Để có một trải nghiệm đích thực về nền văn hóa âm nhạc đặc sắc của xứ Huế, du khách không nên bỏ qua cơ hội tham gia vào một tour nghe ca Huế trên sông Hương. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các tiết mục đa dạng và ý nghĩa trong tour nghe ca Huế, mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc về nghệ thuật âm nhạc truyền thống đặc trưng của vùng đất này.
Ca Huế khởi nguồn từ đâu
Ca Huế có nguồn gốc từ hát cửa quyền trong triều đình của các vị vua và chúa ở Huế và một số lễ hội ở Huế. Đây là một hình thức biểu diễn mang tính bác học và được dành riêng cho tầng lớp thượng lưu, những người yêu mến nghệ thuật. Theo thời gian, lối hát này đã dần dần được dân gian hóa để có thể đến gần hơn với mọi tầng lớp trong xã hội.
Một số điệu ca Huế
Các điệu ca Huế như Phẩm tuyết, Long ngâm, Ngũ đối… bắt nguồn từ các tiết mục nhạc lễ, được phổ lời ca và mang âm hưởng điệu thức miền Bắc rõ rệt. Trong khi đó, các điệu như Nam bình, Nam ai, Tứ đại cảnh lại gần gũi hơn với một số câu hò và lý về âm điệu, có dấu ảnh hưởng từ âm nhạc dân tộc Chăm.
Lời ca Huế
Lời ca Huế không được xây dựng trên nền tảng thơ 6-8 hay vè, mà gần giống với một thứ lời tự do (trong các bài ca gốc nhạc lễ). Điều này cho thấy phương pháp vận dụng ở đây là lối phổ lời (phổ nhạc lên lời) hoặc giống với lối sắp đặt của từ khúc (sắp xếp lời tự do theo truyền thống cổ để phổ nhạc thành bài hát).
Số lượng nghệ sỹ và nhạc công biểu diễn?
Một buổi biểu diễn Ca Huế thường có khoảng từ 7 đến 10 người tham gia, trong đó có từ 5 đến 6 nhạc công. Ca sĩ và nhạc công sẽ cùng hòa đàn và hát các bài trong các nhạc mục của Ca Huế.
Nhạc cụ sử dụng biểu diễn trong ca Huế
Dàn nhạc phục vụ cho một buổi biểu diễn Ca Huế phải đạt chuẩn với 4 hoặc 5 nhạc cụ trong dàn ngũ tuyệt cổ điển, bao gồm: đàn nguyệt, đàn tỳ bà, đàn nhị, đàn tranh và đàn tam. Tùy trường hợp, có thể không có đàn tam và bổ sung thêm đàn bầu, hoặc sử dụng dàn tứ tuyệt với các nhạc cụ: nguyệt, nhị, tỳ và tranh, hoặc dàn lục ngự với đầy đủ tam, tỳ, nhị, nguyệt, tranh và bầu.
Các tiết mục biểu diễn ca Huế
Tiết mục mở đầu
Một buổi biểu diễn Ca Huế thường bắt đầu với một tiết mục mở đầu ấn tượng và hoành tráng. Các nghệ sĩ sẽ xuất hiện trong trang phục truyền thống của người Huế, đi bộ dọc theo dàn thuyền rồng sang trọng và biểu diễn một số điệu nhạc đặc trưng như Nam ai hay Nam bình.
Đạo cảnh
Đạo cảnh là một tiết mục điển hình của Ca Huế, trong đó các nghệ sĩ sẽ biểu diễn một câu chuyện dân gian hoặc một đoạn trích từ các vở tuồng cổ. Tiết mục này thường kết hợp giữa âm nhạc, ca hát và một chút múa miếu, mang đến cho khán giả một trải nghiệm đa sắc màu về văn hóa Huế.
Hồng đậu
Hồng đậu là một tiết mục ca Huế đặc biệt, trong đó các nghệ sĩ sẽ biểu diễn các bài hát nói về tình yêu đôi lứa, tình cảm gia đình và cuộc sống thường nhật của người dân Huế. Tiết mục này thường mang đến nhiều cảm xúc khác nhau, từ vui tươi đến trầm lắng và sâu lắng.
Tiết mục kết thúc
Để kết thúc một buổi biểu diễn Ca Huế, các nghệ sĩ thường biểu diễn một số tiết mục hoành tráng và ấn tượng. Một trong những tiết mục kết thúc phổ biến là Phẩm tuyết, một điệu ca Huế mang âm hưởng Bắc Bộ, được biểu diễn với sự kết hợp của âm nhạc, ca hát và múa.
Thời gian của một tour nghe ca Huế
Một tour nghe ca Huế trên sông Hương thường kéo dài khoảng 45 phút. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi này, du khách sẽ được thưởng thức các tiết mục ca Huế đa dạng và đặc sắc, đồng thời có cơ hội ngắm cảnh sông Hương và núi Ngự tuyệt đẹp.
Các bài hát trong một tour nghe ca Huế tiêu biểu
1. Lưu thủy kim tiền – Xuân phong long hổ
2. Nón bài thơ xứ Huế
3. Lý tình tang (Lý mười thương)
4. Lý chiều chiều và lý ngựa ô
5. Chầu văn Huế
6. Hò giã gạo
Ngoài ra, trong chương trình ca Huế còn biểu diễn thêm các bài tân nhạc về Huế như: Mưa trên phố Huế, Huế tình yêu của tôi, Mắt Huế xưa…
Kết luận
Tour nghe ca Huế trên sông Hương là một trải nghiệm văn hóa đáng giá cho bất kỳ du khách nào khi đến với Huế. Các tiết mục biểu diễn đa dạng, từ các điệu nhạc truyền thống đến các câu chuyện dân gian, sẽ mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc về nền văn hóa âm nhạc phong phú của vùng đất này. Đừng bỏ lỡ cơ hội tuyệt vời này để khám phá một trong những điểm đến văn hóa ấn tượng nhất của Việt Nam.